Willem Hovy (Beverwijk, 17 juli 1840 - Zeist, 27 februari 1915) was een Nederlands ondernemer, filantroop en politicus. Als vriend van Abraham Kuyper speelde hij een vooraanstaande rol in de sociaal-christelijke politiek van zijn tijd.

Hovy kwam in 1858 in dienst van de bekende brouwerij De Gekroonde Valk te Amsterdam en was van 1893 tot 1913 directeur daarvan. De brouwerij behoorde in die jaren tot de grote drie van Nederland. Hovy voerde er een betrekkelijk sociaal bewind, waarin bijvoorbeeld zieke arbeiders twee weken lang hun loon kregen doorbetaald. Werknemers die vader werden kregen een dubbel weekloon. Hovy was in 1877 medeoprichter van het Nederlandsch Werkliedenverbond Patrimonium, erelid en adviseur van dit verbond. Ook was hij in 1892 medeoprichter van de werkgeversvereniging Boaz, waar hij vanaf de oprichting tot 1903 tweede voorzitter was. In dat jaar werd hij voorzitter van de vereniging, wat hij tot zijn overlijden zou blijven.

Hij was de grote geldschieter bij de oprichting door Kuyper van de Vrije Universiteit te Amsterdam. Van 1879 tot 1896 was Hovy voorzitter van het college van directeuren van de universiteit. In dat jaar trad hij af vanwege de "Seinpostaffaire" die leidde tot de onstlagname van Alexander de Savornin Lohman, de vader van Hovy's schoonzoon Witius Hendrik de Savornin Lohman, als hoogleraar aan de universiteit. Ook verleende hij krachtige steun aan aan de zending, vooral in Nederlands-Indië; hij was jarenlang president en erevoorzitter van de Vereniging tot Werkverschaffing aan hulpbehoevende blinden en bestuurslid van het Amsterdamse sanatorium voor borstlijders, bestuurslid van de kosteloze Amsterdamse polikliniek, van de Vereniging het Aangroeiend Fonds tot Verbetering der Volkshuisvesting, commissaris van de Amsterdamse Volksbond om voorschotten te geven aan neringdoenden, commissaris van de woningstichting Patrimonium, bestuurslid van de Nationale Zuiderzeebond, medeoprichter van de Christelijke school te Velsen en te IJmuiden en lid van de raad van toezicht op de Rijkspostspaarbank en de Rijksverzekeringsbank. Hovy was ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

Hovy was politiek actief voor de Anti-Revolutionaire Partij. Van 1881 tot 1899 was hij lid van de gemeenteraad in Amsterdam, maar stelde zich in het laatste jaar niet meer herkiesbaar. Van mei 1892 tot 1898 was hij lid van de Provinciale Staten in Noord-Holland voor het district Weesp en van 1898 tot 1901 voor Amsterdam VII. Van 1901 tot zijn overlijden in 1915 was hij lid van de Eerste Kamer voor Zeeland.

In oktober 2009 werd in de Vrije Universiteit een borstbeeld van Willem Hovy onthuld.

In 2020 verscheen een biografie over Willem Hovy van de hand van Rolf van der Woude. Lees een interview met de auteur op de website van de VUvereniging.

Beschikbare downloads:

Willem Hovy (pdf), uit: Verder kijken. Honderdvijfendertig jaar Vrije Universiteit Amsterdam in de samenleving (2016).